خودمراقبتی چیست؟

خودمراقبتی چیست و چرا اهمیت دارد؟

زمانی که عبارت خودمراقبتی را می شنوید چه چیزی به ذهنتان خطور می کند؟ این کار نیاز به پول دارد؟ نیاز به زمان دارد؟ ممکن است به یاد شعار همیشگی “مراقبت از خود” بیفتید، اما خودمراقبتی کار بیهوده ای نیست. تحقیقات نشان داده که خودمراقبتی سلامت جسمی شما را بالا برده و علاوه بر آن موجب بهبود تصمیم گیری ها و فعالیت های روزانه شما می شود.

پس بیایید راجع به این مبحث بیشتر صحبت کنیم.

اولین و مهم ترین نکته ای که باید مد نظر داشته باشید این است که خودمراقبتی به معنی خودخواهی یا خودپرستی نیست. خودمراقبتی به معنی مراقبت از خود است تا بتوانید سالم و سرحال باشید، وظایف شغلی خود را انجام دهید، به دیگران کمک کرده و از آنها مراقبت کنید و در نهایت به همه مواردی که در طول یک روز می خواهید و نیاز دارید برسید.

سازمان جهانی بهداشت خودمراقبتی را اینگونه تعریف می کند: “توانایی افراد، خانواده ها و جوامع برای بهبود سلامت، جلوگیری از بیماری ها، حفظ سلامت و در نهایت مقابله با ناتوانی ها و بیماری ها با یا بدون حمایت یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی”. گاهی اوقات اقدامات ساده ای مانند ماساژ دادن یک سرم پوستی روی صورت می تواند یک راه ساده اما عالی برای آرامش ذهن و بدن شما باشد.

خودمراقبتی مفهوم گسترده ای است که شامل جنبه های مختلف بهداشت، تغذیه، سبک زندگی، عوامل محیطی، عوامل اجتماعی- اقتصادی و در نهایت پزشکی و درمانی می شود. به طور کلی می توان گفت خودمراقبتی شامل جنبه های فردی و جمعی و اجتماعی است.

با فراگیر شدن خودمراقبتی، مفاهیم آن برای عموم مردم کاربردی تر شده و بیشتر بر مبنای نیازهای فردی و رفع آن نیازها تنظیم شده است. دکتر گیل لوپز، استادیار و رئیس دپارتمان مشاوره روانشناسی و آموزشی در دانشگاه Fairfield می گوید: “خودمراقبتی می تواند هر چیزی را شامل شود، هر چیزی که شما را خوشحال کرده و لبخند روی لب شما بیاورد، هرچیزی که باعث شود شما احساس اهمیت داشتن کنید، حتی اگر این شما هستید که به خودتان اهمیت می دهید.”

خودمراقبتی نیازمند این است که شما به خودتان رجوع کرده و از خود بپرسید که حالتان چطور است و بدنتان به چه چیزی نیاز دارد. برخی مردم از این روش مراقبتی برای مواجهه با اخبار ناگوار و ناراحت کننده استفاده می کنند در حالی که برخی دیگر برای حفظ شادی روزمره خود از آن استفاده می کنند. خودمراقبتی در تمام افراد معنی یکسانی ندارد و افراد مختلف روش های خودمراقبتی متفاوتی دارند. حتی ممکن است تعریف افراد از خودمراقبتی در طی گذر زمان تغییر کند.

روش های خودمراقبتی شامل انتخاب سبک زندگی سالم، دوری از عادات سبک زندگی ناسالم، استفاده مسئولانه از داروهای تجویز شده و تجویز نشده، آگاهی نسبت به علائم بیماری (ارزیابی و رسیدگی به این علائم و در صورت لزوم همکاری با پزشک و افراد متخصص در حوزه درمان)، زیرنظر داشتن خود برای علائم بهبود یا بدتر شدن و در نهایت خودمدیریتی ( مدیریت نشانه های بیماری، تنها یا با کمک متخصصان حوزه پزشکی یا افراد دیگر با علائم مشابه) می شود.

مراقبت از خود در واقع شامل سه دسته اصلی می شود. اولین دسته مراقبت های احساسی هستند. مثال های این دسته مانند صحبت کردن با خود، داشتن حمام های ریلکسی هفتگی، نه گفتن به مواردی که موجب بروز استرس های غیرضروری در شما می شوند، اجازه دادن به خودتان برای داشتن کمی استراحت و مکث در روند زندگی، یا حتی تنظیم یک قرار ملاقات هفتگی با یک دوست در کافه هستند. بخش احساسی خودمراقبتی حول این محور است که اطمینان حاصل کنید نیازهای عاطفی شما رفع شده و محافظت می شوند. فعالیت هایی نظیر یوگا، ماساژ و معاشرت های اجتماعی نیز در این دسته قرار می گیرند. علاوه بر این، صرف زمان برای فعالیت های ارزشمندی که برای فرد معنادار هستند نیز نوعی خودمراقبتی احساسی است. سرگرمی های شما چه هستند؟ متاسفانه اهمیت اختصاص زمان برای دنبال کردن سرگرمی ها و تفریح اغلب نادیده گرفته شده و این زمان به عنوان وقت تلف شده در نظر گرفته می شود در صورتی که به هیچ وجه اینطور نیست.

مورد بعدی خود مراقبتی فیزیکی و جسمی است. این مورد شامل اولویت بندی خواب، داشتن یک روتین ورزشی و همچنین انتخاب غذاهای سالم و مغذی می شود. خودمراقبتی فیزیکی اصطلاح گسترده ای است که می تواند به طیف وسیعی از فعالیت ها اشاره داشته باشد. به عنوان مثال فعالیت های ساده فیزیکی که در طول یک دوره سلامت ذهنی یا جسمی علاقه ای به پیروی از آنها نداریم مانند شستن دست ها، دوش گرفتن، پوشیدن لباس های تمیز، انجام روتین پوستی و مراجعه منظم به دندان پزشک در این گروه جای می گیرند. از طرف دیگر فعالیت هایی نظیر خوب غذا خوردن، ورزش منظم، واکسینه کردن بدن در مقابل بیماری ها، انجام سکس ایمن، استفاده از محصولات ضد آفتاب و غیره نیز مثال هایی از مراقبت از بدن هستند.

دسته آخر و سوم خودمراقبتی، خودمراقبتی معنوی است که شامل فعالیت هایی نظیر شرکت در مراسم های مذهبی، صزف وقت در طبیعت، مدیتیشن، گنجاندن رفتارهای محبت آمیز منظم در برنامه روزانه، یا حتی داشتن یک دفتر برای یادداشت کردن موارد قدردانی می شود. خودمراقبتی معنوی عموما فعالیت هایی را در بر می گیرد که بر روی ارتباط با درون خودش تمرکز دارد. این فعالیت ها در نهایت موجب کمک به رشد شخصی افراد و ایجاد احساس صلح و آرامش در فرد می شود. برای خودمراقبتی معنوی می توانید فعالیت هایی نظیر مدیتیشن، رفتن به عبادتگاه، مطالعه متون معنوی و مذهبی، عبادت، جست و جوی آرامش و شادی را امتحان کنید.

دکتر گیل لوپز معتقد است که خودمراقبتی شامل دو دسته دیگر نیز می شود: موقتی و پایدار. به عنوان مثال رفتن به قرار ملاقات با یک دوست نمونه ای از خودمراقبتی موقتی است زیرا شما از این ارتباط اجتماعی سود برده و بهره مند می شوید اما فواید آن مدت زیادی دوام نخواهد داشت. از طرف دیگر خودمراقبتی پایدار فواید و اثرات دائمی بیشتری خواهد داشت. تمرین های منظم ذهن آگاهی را می توان نمونه ای از خودمراقبتی پایدار دانست زیرا این تمرینات منجر به بروز تغییرات در مغز می شوند. بر اساس مطالعه ای که در مجله روانپزشکی منتشر شده است هشت هفته تمرین ذهن آگاهی منجر به تغییر در غلظت ماده خاکستری مغز در بخش های مرتبط با یادگیری و حافظه، تنظیم احساسات و پردازش خود ارجاعی می شود. به طور خلاصه، خودمراقبتی شامل انجام کارهایی است که باعث می شود شما از نظر جسمی، ذهنی و روانی سالم بمانید.

خودمراقبتی چه اهمیتی دارد؟

چرا محبوبیت این مساله رو به افزایش است و برای همه افراد مهم است که در زندگی روزمره خودمراقبتی داشته باشند؟

کلسی پاتل (Kelsey Patel) متخصص سلامت در لس آنجلس می گوید خودمراقبتی در واقع بخشی از پاسخ این سوال است که ما چگونه می توانیم با عوامل استرس زای روزانه بهتر کنار بیاییم، استرس هایی نظیر استرس های کاری، یا حتی استرس ناشی از تلاش برای همگام شدن با سرعت زندگی روزمره. حتی inbox ایمیل با تعداد بالای ایمیل خوانده نشده نیز می تواند برای برخی افراد استرس زا باشد. پاتل می گوید: “امروزه مردم بیشتر احساس تنهایی می کنند و توانایی آنها برای کم کردن سرعت زندگی و آزاد کردن ذهنشان کمتر شده است که همین امر خود موجب می شود که افراد حتی با ساده ترین کارها نیز احساس اضطراب و سردرگمی کنند.”

تحقیقات می گوید که خودمراقبتی نه تنها موجب بهبود سلامت فیزیکی، ذهنی و عاطفی فرد می شود، بلکه نتایج مثبت سلامتی نیز به همراه دارد، نتایجی نظیر افزایش تاب آوری، طول عمر بیشتر و مدیریت بهتر استرس.

بریجید کورتنی (Brighid Courtney)، یکی از مدیران در شرکت فناوری سلامت Wellable و عضو هیئت علمی شورای سلامت آمریکا (WELCOA) در این باره می‌گوید: “هنگامی که خودمراقبتی به طور منظم انجام شود، مزایای آن گسترده تر بوده و حتی با نتایج مثبتی مانند کاهش استرس، بهبود سیستم ایمنی، افزایش بهره وری و احساس عزت نفس بالاتر نیز در ارتباط است.”

دکتر ماری جین (Marie Jihn)، متخصص پوست در Premier Dermatology در سن کارلوس کالیفرنیا، معتقد است داشتن یک روتین پوستی می تواند گام مهمی در بهبود سلامت روان شما باشد.

رنا جوگی (Rena Jogi) که متخصص پوست و پزشک وابسته به مرکز پزشکی Memorial Hermann Memorial City در هیوستون است می گوید اگرچه دلیل همه افراد برای شروع مراقبت از پوست زیبایی نیست، اما عمل مراقبت از پوست به خودی خود و صرف نظر از دلیل آن، عملی آرامش بخش است. شاید بتوان گفت مراقبت از پوست اولین و مهم ترین گام در سبک زندگی خودمراقبتی باشد.

مراقبت از خود به انتخاب های بهتر در زندگی، مراقبت فیزیکی و ذهنی بهتر کمک کرده و در نهایت با کاهش هزینه های پزشکی فواید بسیار بیشتری را برای فرد به ارمغان می آورد. خودمراقبتی چیست و چرا اهمیت دارد؟  خودمراقبتی چیست و چرا اهمیت دارد؟  خودمراقبتی چیست و چرا اهمیت دارد؟  خودمراقبتی چیست و چرا اهمیت دارد؟  خودمراقبتی چیست و چرا اهمیت دارد؟  خودمراقبتی چیست و چرا اهمیت دارد؟  انتخاب و زندگی بهتر  انتخاب و زندگی بهتر  انتخاب و زندگی بهتر  انتخاب و زندگی بهتر  انتخاب و زندگی بهتر