چه چیزی باعث خشکی دهان میشود؟
17 درمان خانگی برای خشکی دهان
علت خشکی دهان و راه های درمان آن/ love magazine
خشکی دهان زمانی ایجاد میشود که غدد بزاقی در دهان بزاق کافی تولید نمیکنند و خشکی دائمی در دهان شما ایجاد میشود. در حالی که کم آبی بدن یا کهولت سن ممکن است برخی از دلایل رایج باشد اما ممکن است یک عارضه جانبی مصرف دارو یا علامت یک بیماری پزشکی زمینه ای باشد. در این مقاله به بررسی برخی از علائم، علل و چند درمان طبیعی می پردازیم که میتوانند خشکی دهان شما را تسکین دهند.
چه چیزی باعث خشکی دهان میشود؟
این وضعیت در نتیجه اختلال عملکرد غدد بزاقی است و عوامل زیادی میتوانند در عملکرد این غدد اختلال ایجاد کنند که برخی از آنها به شرح زیر است:
1- داروها:
مصرف دارو احتمال ابتلا به خشکی دهان را افزایش میدهد. بسیاری از داروهای بدون نسخه مانند داروهایی که برای درمان افسردگی و فشار خون استفاده میشوند، به عنوان یک عارضه جانبی باعث خشکی دهان میشوند.
2- افزایش سن:
توانایی طبیعی بدن برای عملکرد طبیعی با افزایش سن تغییر میکند. این امر در کنار مصرف داروهای مختلف منجر به خشکی دهان در افراد مسن میشود. مطالعه ای که بر روی 14286 استرالیایی 15 ساله و بیشتر انجام شد، نشان داد که بیش از 1 نفر از هر 10 استرالیایی خشکی دهان را تجربه میکنند. همچنین مشاهده شد که شیوع 9.3٪ در شرکت کنندگان بین 15 تا 34 و 26.٪ برای افراد 75 سال و بالاتر بود.
3- آسیب عصبی:
اگر نزدیک سر یا گردن خود آسیب دیده باشید، احتمال آسیب عصبی افزایش مییابد. در صورتی که در نزدیکی سر خود تحت عمل جراحی قرار گرفته اید نیز این امر صدق میکند. بنابراین آسیب عصبی میتواند منجر به از دست دادن عملکرد غدد بزاقی شما و در نتیجه خشکی دهان شود.
4- سیگار کشیدن:
اگرچه سیگار کشیدن خشکی دهان را تحریک نمیکند اما می تواند شرایط موجود را تشدید کند.
5- استرس:
اضطراب اغلب با استرس همراه است و این یکی از دلایل ایجاد خشکی دهان است. موقعیت هایی که منجر به تنش و تحریک میشود نیز منجر به خشکی دهان میشود.
6- سایر شرایط سلامتی:
خشکی دهان میتواند در نتیجه سایر شرایط سلامتی مانند تب یا دیابت نیز رخ دهد. این عارضه جانبی بسیاری از بیماری ها مانند HIV و بیماری آلزایمر است. خشکی دهان نیز یکی از شایع ترین علائم بیماری تیروئید است.
7- دیابت:
سطوح بالای قند خون ممکن است بر عملکرد غدد بزاقی تأثیر بگذارد و باعث کاهش تولید بزاق شود. این میتواند منجر به ناراحتی دهان و مشکلات دندانی شود و ممکن است باعث مشکل در بلع شود. بهداشت دهان و دندان مناسب و مدیریت دیابت برای رفع خشکی دهان در افراد مبتلا به دیابت ضروری است.
8- بارداری:
بدن شما در طول بارداری تغییرات هورمونی زیادی را تجربه میکند. در برخی موارد زنان باردار دیابت بارداری نیز دارند. این عوامل اغلب منجر به خشکی دهان میشوند.
9- تنفس از راه دهان:
تنفس از راه دهان به خصوص در هنگام خواب یکی دیگر از دلایل خشکی دهان است. این امر عمدتاً در شب اتفاق میافتد و فرد اغلب صبح با گلودرد و ترک خوردن لب از خواب بیدار میشود.
علائم خشکی دهان چیست؟
خشکی دهان اغلب با چند علامت همراه است. این موارد عبارتند از:
- احساس خشکی در دهان
- گلو درد
- گلو خشک و صدای خشن
- تشنگی زیاد
- مشکل در صحبت کردن یا بلعیدن
- کاهش توانایی چشایی
- لب های خشک و ترک خورده
- زبان سفید
- لثه های رنگ پریده
- سردرد
- بوی بد دهان
- سرفه خشک و مجرای بینی خشک
اگر متوجه شدید که گوشه ای از دهانتان خشک میشود، میتوانید نکاتی را برای جلوگیری از خشکی پوست اطراف دهان بررسی کنید. این به شما کمک میکند تا خشکی اطراف دهان خود را درمان کنید و پوستی نرم داشته باشید.
بهترین درمان های خانگی برای تسکین خشکی دهان
خشکی دهان میتواند در دراز مدت بسیار آزاردهنده باشد. با این حال پیروی از برخی درمانهای خانگی آسان ممکن است به درمان و پیشگیری از عود خشکی دهان و علائم آن کمک کند.
1- زنجبیل:
یک تکه کوچک زنجبیل تازه بردارید و آن را به قطعات کوچک برش دهید. این را به یک فنجان آب اضافه کنید و آن را به جوش بیاورید. چای زنجبیل را صاف کرده و مقداری عسل به آن اضافه کنید و بلافاصله مصرف کنید. از طرف دیگر میتوانید یک تکه زنجبیل را در طول روز بجوید. برای بهترین نتیجه ۲ تا ۳ بار در روز چای زنجبیل بنوشید.
زنجبیل دارای فواید دارویی زیادی است. این به دلیل وجود یک ترکیب فعال زیستی به نام جینجرول است. به غیر از این زنجبیل به عنوان تحریک کننده بزاق نیز شناخته شده است. این میتواند به حفظ طراوت دهان شما برای مدت طولانی کمک کند.
2- چای سبز:
مقداری برگ چای سبز را بردارید و در یک فنجان آب بجوشانید. چای را صاف کرده و عسل را به آن اضافه کنید و بلافاصله مصرف کنید. 2 تا 3 بار در روز از این چای بنوشید تا فواید مطلوبی داشته باشید.
چای سبز نیز مانند چای زنجبیل یکی از بهترین گیاهان برای درمان خشکی دهان است و به دلیل خواص ضد باکتریایی خود به خوبی شناخته شده است و میتواند از ایجاد حفره در دهان شما جلوگیری کند. علاوه بر این چای سبز برای تحریک جریان بزاق نیز شناخته شده است.
3- آب آلوئه ورا:
آب آلوئه ورا مصرف کنید یا دهان خود را با آن بشویید. از طرف دیگر مقداری ژل آلوئه ورا را روی یک پد پنبه ای بردارید و آن را به طور یکنواخت داخل دهان خود بمالید. بگذارید چند دقیقه بماند و دهان خود را کاملا با آب بشویید. شما میتوانید آب آلوئه ورا را یک بار در روز مصرف کنید. در صورت استفاده از ژل باید آن را 2 تا 3 بار در روز انجام دهید. آلوئه ورا در مورد زیبایی و سلامتی فواید بی شماری دارد. این میتواند عملکرد غدد بزاقی را تحریک کند و تولید بزاق را در دهان شما افزایش دهد.
4- رازیانه:
مقداری دانه رازیانه بردارید و بعد از هر وعده غذایی آن را بجوید. این کار را روزانه انجام دهید. دانه های رازیانه غنی از گروهی از متابولیت های گیاهی به نام فلاونوئیدها هستند. فلاونوئیدها به تحریک تولید بزاق و تمیز نگه داشتن دهان کمک میکنند. ماهیت معطر دانه های رازیانه به جلوگیری از بوی بد دهان کمک میکند.
5- دانه بادیان:
مقداری دانه بادیان را بعد از هر وعده غذایی میل کنید. از طرف دیگر میتوانید برای طعم بیشتر دانه های بادیان را با دانه های رازیانه مخلوط کنید. این کار را بعد از هر وعده غذایی انجام دهید. دانه بادیان یکی دیگر از گیاهان دارویی با خواص دارویی فراوان است و اغلب به عنوان محرک اشتها استفاده میشود. طعم شیرین بیان دارد و به مبارزه با بوی بد دهان و خشکی دهان کمک میکند.
6- رزماری:
حدود 10 تا 12 برگ رزماری را در یک لیوان آب بریزید و بگذارید یک شب خیس بخورد. از این آب برای شستشوی دهان خود در صبح استفاده کنید. این کار را هر روز صبح انجام دهید. رزماری عطر فوق العاده ای مانند دانه های رازیانه دارد و به دلیل خواص ضد عفونی کننده و تسکین دهنده آن شناخته شده است که میتواند در درمان خشکی دهان و علائم آن مفید باشد.
7- کرفس:
تعدادی چوب کرفس را برش دهید و در طول روز بجوید. این کار را روزانه انجام دهید تا نتیجه مطلوب حاصل شود. کرفس سبزی است که فواید زیادی برای سلامتی دارد و غنی از ویتامین C است و همچنین حاوی بسیاری از آنزیم های مفید و فلاونوئیدها است. ظرفیت نگهداری آب کرفس به خصوص برای مرطوب نگه داشتن دهان مفید است و باعث افزایش هیدراتاسیون و همچنین افزایش تولید بزاق میشود.
8- جعفری:
مقداری برگ جعفری بردارید و بجوید. این کار را به صورت روزانه بعد از هر وعده غذایی انجام دهید. جعفری یکی دیگر از گیاهان خوراکی است که سرشار از ویتامین های A و C، کلسیم و آهن است. این یک خوشبو کننده طبیعی دهان است و میتواند از بوی بد دهان جلوگیری کند و در عین حال خشکی دهان و علائم مرتبط را نیز درمان کند. همچنین دارای خواص ضد باکتریایی است که میتوان از آن برای تمیز نگه داشتن دهان استفاده کرد.
9- روغن زیتون:
روغن زیتون را به مدت 10 تا 15 دقیقه در دهان خود بمالید و دندان های خود را طبق معمول مسواک بزنید. هر روز صبح یک بار این کار را انجام دهید. روغن زیتون دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است و این عمدتا به دلیل وجود ترکیبی به نام اولئوکانتال است. اثر پاک کنندگی روغن زیتون میتواند دهان شما را مرطوب نگه دارد و همچنین علائم خشکی دهان را درمان میکند.
10- روغن ماهی:
غذاهای غنی از امگا 3 مانند ماهی سالمون و ماهی تن را در رژیم غذایی خود بگنجانید. از طرف دیگر حدود 500 میلی گرم مکمل روغن ماهی مصرف کنید. برای بهترین نتیجه این کار را دو بار در روز انجام دهید.
روغن ماهی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است که به کاهش التهاب کمک میکند. مطالعات ثابت کرده است که مصرف روغن ماهی باعث افزایش تولید بزاق میمی شود. بنابراین میتوان از روغن ماهی برای درمان خشکی دهان و علائم آن نیز استفاده کرد.
11- اسانس نعناع فلفلی:
دو قطره اسانس نعناع را روی زبان خود بریزید. روغن را با زبان در کل دهان خود پخش کنید. این کار را به مدت یک هفته قبل از هر وعده غذایی انجام دهید. روغن نعناع فلفلی برای تحریک غدد بزاقی برای تولید بزاق بیشتر استفاده میشود. وجود ترکیبی به نام 1,8 سینئول در روغن نعناع به تسریع ترشح مخاط در دهان کمک میکند.
12- اسانس میخک:
دو قطره روغن میخک را روی زبان خود بریزید. با کمک زبان اسانس میخک را به بقیه قسمت های دهان خود بمالید. این کار را روزانه بعد از هر وعده غذایی انجام دهید. روغن میخک حاوی روغن های مفیدی مانند اوژنول است. اوژنول یک ترکیب معطر است و به دلیل خواص ضدعفونی کنندگی آن شناخته شده است. این خواص روغن میخک به درمان خشکی دهان و علائم آن کمک میکند.
13- اسانس اکالیپتوس:
دو قطره اسانس اکالیپتوس را روی انگشت یا مسواک خود بریزید و آن را به آرامی روی کل دهان خود بمالید. این کار را روزانه بعد از هر وعده غذایی دنبال کنید. مشابه روغن نعناع، اسانس اکالیپتوس نیز دارای منتول در ساختار خود است. ماهیت معطر اسانس اکالیپتوس به همراه خواص ضد باکتریایی آن به درمان بوی بد دهان و خشکی دهان کمک میکند.
14- سرکه سیب:
سرکه سیب را به یک لیوان آب اضافه کنید و خوب مخلوط کنید و در طول روز از آن بنوشید. این درمان را روزانه دنبال کنید. اسید استیک یکی از اجزای اصلی سرکه سیب (ACV) است. ACV به دلیل خواص ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی خود به خوبی شناخته شده است و اغلب برای درمان دیابت استفاده میشود و یک داروی موثر برای درمان خشکی دهان است.
15- وازلین:
لایه نازکی از وازلین را روی لثه ها بمالید. این کار را هر روز قبل از رفتن به رختخواب انجام دهید. وازلین عمدتاً از ژله نفتی (پترولاتوم) تشکیل شده است و برای بهبود سریعتر زخم ها در رطوبت استفاده میشود. بنابراین وازلین میتواند به درمان خشکی دهان به ویژه در شب کمک کند.
16- ماست:
روزانه ماست بخورید تا لایه ای نازک روی مخاط دهان شما ایجاد شود. ماست سرشار از چندین ماده مغذی و معدنی است. همچنین دارای خواص مرطوب کنندگی و ضد التهابی مشابه وازلین است که میتواند به درمان خشکی دهان و علائم آن کمک کند.
17- مکمل آهن:
افراد بالای 50 سال باید حدود 8 میلی گرم مکمل آهن در روز مصرف کنند. افراد 18 تا 50 سال میتوانند کپسول های حاوی 18 میلی گرم آهن در روز مصرف کنند بدن شما برای عملکرد و حفظ سلامت کلی شما به آهن کافی نیاز دارد. خشکی دهان یکی از شایع ترین و عود کننده ترین علائم کمبود آهن است و با افزایش مصرف آهن قابل درمان است.
همچنین میتوانید طب سوزنی را برای رفع خشکی دهان امتحان کنید. این یک تکنیک طب سنتی چینی است که در مدیریت این بیماری نویدبخش است زیرا اعصاب را تحریک میکند، گردش خون را تقویت میکند و جریان بزاق را بهتر میکند. این به ویژه برای کسانی که تحت پرتودرمانی هستند یا با اختلالات خود ایمنی سر و کار دارند مفید است. با این حال قبل از جستجوی هر گونه درمان جایگزین ضروری است که با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
شما به راحتی میتوانید این درمان های خانگی را برای تسکین خشکی دهان امتحان کنید زیرا بیشتر مواد مورد نیاز در آشپزخانه شما موجود است. هنگامی که تغییر مثبتی در وضعیت خود مشاهده کردید، میتوانید نکات پیشگیرانه ذکر شده در زیر را نیز رعایت کنید تا از عود خشکی دهان جلوگیری کنید.
نکات پیشگیرانه
- مصرف کافئین خود را محدود کنید.
- آدامس های بدون قند بجوید یا آب نبات های بدون قند بمکید.
- از استفاده از دهانشویه های حاوی الکل خودداری کنید.
- سیگار را ترک کنید.
- خود را به خوبی هیدراته نگه دارید.
- سعی کنید از اسپری ها و ژل های مرطوب کننده ای که بدون نسخه در دسترس هستند استفاده کنید. اینها میتوانند به عنوان جایگزین بزاق عمل کنند.
- از دهانشویه هایی استفاده کنید که مخصوص مبارزه با خشکی دهان هستند.
- از مصرف داروهایی که میتوانند علت بالقوه خشکی دهان باشند خودداری کنید.
- از تنفس از طریق دهان خودداری کنید. در عوض تنفس از طریق بینی را تمرین کنید.
- در شب از مرطوب کننده اتاق استفاده کنید. این کار هوای اطراف شما را مرطوب نگه میدارد.
- از نوشیدنی های شیرین و گازدار خودداری کنید.
- استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید را شروع کنید.
- یک رژیم غذایی غنی از پروتئین داشته باشید. همچنین سوپ و آبگوشت بیشتری را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- از مصرف غذاهای خشک مانند نان، شیرینی و کراکر خودداری کنید.
کلام آخر
خشکی دهان یا کاهش بزاق زمانی رخ میدهد که غدد بزاقی در دهان نتوانند بزاق کافی تولید کنند و دهان را خشک نگه دارند. در حالی که کم آبی بدن، تنفس دهانی، سیگار کشیدن یا کهولت سن همه از علل شایع خشکی دهان هستند، همچنین میتواند به عنوان یک عارضه جانبی برخی داروها یا نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشد.
این بیماری با علائمی مانند احساس خشکی در دهان، گلو خشن، مشکل در بلع یا صحبت کردن، زبان سفید، سردرد و نفس بد مشخص میشود. معاینات منظم دندانپزشکی نیز میتواند به جلوگیری از این اتفاق کمک کند. در کنار افزایش مصرف آب میتوان از داروهای خانگی ساده برای خشکی دهان از جمله چای زنجبیل، چای بابونه، چای دارچین، مکیدن یخ، دانه رازیانه، رزماری، ماست، ژله نفتی و سرکه سیب استفاده کرد. در کنار این موارد پرهیز از الکل و کافئین و تمرینات تنفسی میتواند به درمان کامل خشکی دهان کمک کند.
علت خشکی دهان علت خشکی دهان علت خشکی دهان علت خشکی دهان